MBV bij Chirec: drie decennia in de spits

Dit jaar viert het Centrum voor Medisch-Begeleide Bevruchting (MBV) van het CHIREC ziekenhuisnetwerk zijn dertigjarig bestaan. Naar aanleiding van die verjaardag werd op 4 februari jongstleden een symposium georganiseerd om een sensibiliseringscampagne voor MBV van twee weken af te ronden. Een terugblik en een blik op grenzen die telkens weer verlegd worden met dr. Romain Imbert, diensthoofd van het MBV-centrum van het CHIREC.

Logo PMA

Het symposium was dé gelegenheid bij uitstek om er op te wijzen dat het MBV-centrum van de ziekenhuisgroep altijd al een ‘avant-garde’ centrum was. “In 1978 werd de eerste in vitro fertilisatie baby geboren in het Verenigd Koninkrijk en een paar jaar later, meer bepaald in 1986, gebeurde dat al in ‘ons’ centrum. We hebben onder meer het geluk dat professor in de biologie Pierre Vanderzwalem deel uitmaakte van ons team. Hij was perfect op de hoogte van het begin van de medisch-begeleide voortplanting. Hij reisde zowat de wereld rond om nieuwe, revolutionaire technieken te ontwikkelen. Dankzij hem kunnen we er vandaag prat op gaan dat we van dichtbij betrokken waren bij het ontwikkelen van technieken zoals ICSI, biopsieën van de testes of ook nog de vitrificatie van eicellen”, zo zegt dr. Imbert.

Vandaag biedt het CHIREC het hele arsenaal van MBV-behandelingen aan, van intra-uteriene inseminatie, tot IVF/ICSI en ook IMSI, een techniek die in niet veel centra aangeboden wordt. Bij die laatste behandeling worden spermatozoïden heel precies geselecteerd vooraleer ze geïnjecteerd worden in de eicel. “Het is een techniek die nog in volle ontwikkeling is en die wij als een van de weinigen kunnen aanbieden”, zo merkt de gynaecoloog op. “Het CHIREC-ziekenhuisnetwerk biedt vrouwen ook de mogelijkheid om hun eicellen te bevriezen om hun fertiliteit niet te verliezen wanneer ze geconfronteerd worden met kanker (oncofertiliteit) of wanneer ze nog geen man hebben met wie ze een kind willen (social freezing).”

Grenzen verleggen: tot waar?
Op het symposium was er ook ruimte voor een debat over het recent advies van het Belgisch Raadgevend Comité voor Bio-ethiek over het vastleggen van de leeftijdsgrens voor IVF op 47 jaar en 364 dagen op de leeftijd van 50 jaar. “Men moet weten dat na de leeftijd van 43 jaar, het aantal bevallingen met de eigen gameten van de patiënt niet meer dan ongeveer 1% bedraagt. Wanneer de pers uitvoerig bericht over een of andere filmster of beroemdheid die moeder wordt wanneer ze vijftig is, dan staat daar hoogst zelden bij dat zulks doorgaans niet kan zonder eiceldonatie. Daarnaast moet iedereen zich ook bewust zijn van de risico’s van een zwangerschap op hogere leeftijd, onder meer op obstetrisch vlak”, zegt dr. Romain Imbert.

De specialist meent dat primaire preventie meer dan ooit essentieel is. “Men mag niet uit het oog verliezen dat het fertiliteitsvenster zich bevindt tussen de 18 en de 32 jaar. Na leeftijd van 35 jaar daalt de fertiliteit en na de leeftijd van 40 jaar nadert de afgrond. Het is van het grootste belang dat men vrouwen duidelijk maakt dat ze niet te lang mogen wachten om zwanger te worden. De leeftijd waarop vrouwen zwanger worden neemt almaar toe en daar zijn heel wat redenen voor. De hogere leeftijd waarop vrouwen voor het eerst zwangers zijn is een maatschappelijk fenomeen, zoveel is duidelijk. In 1970 was de gemiddelde leeftijd waarop vrouwen een kind kregen 26,5 jaar, in 2010 was dat 30 jaar. In het Edith Cavell Ziekenhuis was de gemiddelde leeftijd van 34% van de patiëntes in 2011 35 jaar of meer. Maar het is een feit dat de impact van de leeftijd, zowel voor de zwangerschap als voor de bevalling, niet verwaarloosd mag worden.”

Het probleem ligt overigens niet alleen bij de vrouwen. Heel wat mannen denken dat er geen leeftijd staat op vaderschap, maar dat is helemaal niet zo. “Men vergeet vaak dat ook de leeftijd van de man een rol speelt. Er zijn heel wat studies waarin vragen gesteld worden over de toekomst van kinderen van oudere biologische vaders, onder meer wat de prevalentie van autisme en schizofrenie betreft”, zo zegt dr. Imbert.

Steeds meer obstakels
Zowel tijdens de sensibilisatieweken als op het symposium, drong het MBV centrum nog maar eens aan op de factoren die een rol spelen bij het falen van natuurlijke conceptie en van MBV. “Dat kan het rookgedrag zijn of een te hoog lichaamsgewicht- en obesitas- maar de impact ervan op een succesvolle MBV is reëel. De cijfers terzake zijn catastrofaal”, aldus dr. Romain Imbert.

“Over de impact van het milieu op de fertiliteit is er nog meer onderzoek vereist. Een voorbeeld. De correlatie tussen de blootstelling aan pesticiden en de daling van het kwaliteit van het sperma werd al meer dan eens aangetoond. Dat geldt ook voor het verband met endocriene verstoorders. Ja, wij kunnen patiënten meer hoop geven, maar helaas zijn er hoe langer hoe meer obstakels die de conceptie verhinderen”, zo besluit de specialist.